Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν

Ο Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν (John Ronald Reuel Tolkien) (1892-1973), ο οποίος αναφέρεται στον γραπτό λόγο και με την συντετμημένη μορφή του ονόματός του «Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν», ήταν εξέχων και διαπρεπής Άγγλος φιλόλογος, συγγραφέας, ποιητής και ακαδημαϊκός, σήμερα ιδιαίτερα γνωστός ως ο συγγραφέας των ακόλουθων έργων φανταστικής λογοτεχνίας: «Χόμπιτ», «Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών» (τρεις τόμοι) και «Σιλμαρίλλιον».

Από το 1925 ως το 1945 δίδαξε την αγγλοσαξονική γλώσσα και από το 1945 έως το 1959 δίδαξε αγγλική γλώσσα και λογοτεχνία στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.Στις 28 Μαρτίου 1972 στέφθηκε Διοικητής του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας από τη Βασίλισσα Ελισάβετ Β΄.

Μετά τον θάνατο του, ο γιος του, Κρίστοφερ Τόλκιν (Christopher Tolkien), δημοσίευσε μια σειρά από έργα, βασισμένα στις εκτενείς σημειώσεις και τα αδημοσίευτα χειρόγραφα του πατέρα του, συμπεριλαμβανομένου του Σιλμαρίλλιον και του Ατελείωτες Ιστορίες. Τα βιβλία αυτά, μαζί με το Χόμπιτ και το Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών, δημιουργούν ένα σώμα παραμυθιών, ποιημάτων, φανταστικών ιστοριών και επινοημένων γλωσσών, που διαδραματίζονται σε έναν φανταστικό κόσμο επινόησης του συγγραφέα και ονομάζεται Άρντα (Arda) και τη Μέση-Γη (Middle-Earth), που βρίσκεται σε αυτήν. Στον κόσμο αυτόν, που θυμίζει τη Μεσαιωνική Ευρώπη, υπάρχει η μαγεία, καθώς και άλλες φυλές πέρα από τους ανθρώπους, και μυθικά πλάσματα όπως ξωτικά και δράκοι. Μεταξύ του 1951 και 1955, ο Τόλκιν χρησιμοποίησε τον όρο legendarium για να αναφερθεί σε όλο το πλασματικό σύμπαν που δημιούργησε μέσα από τα γραπτά του.

Αν και υπήρχαν και άλλοι συγγραφείς που έγραψαν έργα φαντασίας πριν από τον Τόλκιν, η μεγάλη επιτυχία του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών και του Χόμπιτ οδήγησαν σε μία πρωτοφανή αναγέννηση του είδους, καθιστώντας το πολύ δημοφιλές. Αυτό κατέστησε τον Τόλκιν, ευρέως γνωστό, ως τον «πατέρα» της μοντέρνας φανταστικής λογοτεχνίας—ή, πιο συγκεκριμένα, της υψηλής φαντασίας (high fantasy).Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.

Το 2008, η Βρετανική εφημερίδα The Times, τον κατέταξε 6ο σε μία λίστα με τους «50 κορυφαίους Βρετανούς συγγραφείς από το 1945».Το Αμερικανικό περιοδικό Forbes τον κατέταξε ως τον 5ο πιο κερδοφόρο «διάσημο μετά θάνατον» το 2009.

Οι περισσότεροι από τους προγόνους του Τόλκιν, από την πλευρά του πατέρα του, ήταν τεχνίτες. Η οικογένεια Τόλκιν είχε τις ρίζες της στην Κάτω Σαξωνία, αλλά ζούσε στην Αγγλία ήδη από τον 18ο αιώνα.Το επίθετο Τόλκιν προήλθε από τη Γερμανική λέξη tollkühn, που σημαίνει «απερίσκεπτος».Αρκετές οικογένειες με το επίθετο Τόλκιν ή άλλες παραλλαγές του, ζουν στη βορειοδυτική Γερμανία, κυρίως στην Κάτω Σαξωνία και στο Αμβούργο. Ένας Γερμανός συγγραφέας πρότεινε πως, το επίθετο Τόλκιν, είναι πιο πιθανό να προέρχεται από το χωριό Τόλκινεν (Tolkynen), κοντά στο Ράστενμπουργκ, στην Ανατολική Πρωσία (που τώρα βρίσκεται στη βορειοανατολική Πολωνία), αν και το χωριό βρίσκεται μακριά από την Κάτω Σαξωνία. Το όνομα προέρχεται από την πλέον νεκρή Παλαιά Πρωσική γλώσσα.

Παιδικά χρόνια

Νότια Αφρική

Ο Τζον Ρόναλντ Ρούελ Τόλκιν, πρωτότοκος γιος του Άρθουρ Ρούελ Τόλκιν και της συζύγου του Μέιμπελ Σάφιλντ, γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 1892 στο Μπλουμφοντέιν, την τότε πρωτεύουσα του Ελεύθερου Κράτους της Οράγγης (Orange Free State), που σήμερα είναι τμήμα της Νότιας Αφρικής. Η οικογένεια βρισκόταν στη Νότια Αφρική λόγω μιας θέσης, στην τοπική τράπεζα, που είχε προσφερθεί στον Άρθουρ· την οποία θεώρησε ευκαιρία. Το ζευγάρι παντρεύτηκε στη Νότια Αφρική το 1891. Το 1894 γεννήθηκε ο πρώτος αδελφός του Ρόναλντ, ο Χίλαρι (Hilary).

Χριστουγεννιάτικη, έγχρωμη, κάρτα, που έστειλε η οικογένεια του Τόλκιν σε συγγενείς στην Αγγλία.

Είναι αξιοσημείωτο, επίσης, ένα περιστατικό που συνέβη στον Ρόναλντ, στο Μπλουμφοντέιν: είχε μόλις αρχίσει να περπατάει, όταν τον δάγκωσε μια ταραντούλα. Αυτό το γεγονός, πιθανώς, πολύ αργότερα, να γέννησε τη Σέλομπ και την Ουνγκόλιαντ. Ο Τόλκιν, ωστόσο, ως ενήλικας, δεν είχε κάποιο μίσος για τις αράχνες, μάλιστα, είχε και θολές αναμνήσεις για εκείνο το συμβάν. Ένα άλλο περιστατικό, που συνέβη στην παιδική του ηλικία και που αναστάτωσε τη μητέρα του, ήταν όταν ένας νεαρός υπηρέτης της οικογένειας Τόλκιν, ο Άιζακ, τον οδήγησε στο χωριό του, ώστε να επιδείξει στους συγχωριανούς του, ένα λευκό και όμορφο μωρό· επιστρέφοντας το το επόμενο πρωί.Μάλιστα, ο Άιζακ, που εκτιμούσε τόσο τους Τόλκιν, έδωσε στο ένα από τα δύο του παιδιά το όνομα του Άρθουρ: Άιζακ Τόλκιν Άρθουρ.

Αγγλία

Όταν ήταν τριών ετών, ο Τόλκιν, πήγε στην Αγγλία με τη μητέρα του και τον αδελφό του. Αυτό έμελλε να εξελιχθεί σε μακρά οικογενειακή παραμονή. Ο πατέρας του, ωστόσο, έχασε τη ζωή του στη Νότια Αφρική, εξαιτίας ρευματικού πυρετού, πριν προλάβει, μάλιστα, να τους συναντήσει.Αυτό το γεγονός, άφησε την οικογένεια χωρίς εισόδημα, έτσι η μητέρα του Τόλκιν, τον πήρε για να ζήσουν με τους γονείς της στο Μπέρμιγχαμ.Λίγο μετά, το 1896, μετακόμισαν στο Σέιρχολ (σημερινό Γκριν Χολ) και, στη συνέχεια, σε ένα χωριό το Γουορστερσάιρ, το οποίο αργότερα προσαρτήθηκε στο Μπέρμιγχαμ.Του άρεσε πολύ να εξερευνά τις γύρω περιοχές, οι οποίες αργότερα θα του εμπνεύσουν σκηνές στα βιβλία του, όπως το αγρόκτημα της θείας του, Τζέιν, Μπαγκ Εντ, το όνομα του οποίου χρησιμοποίησε στα έργα του

Η Μέιμπελ Τόλκιν δίδαξε και τα δυο της παιδιά η ίδια, και ο Ρόναλντ, όπως τον αποκαλούσαν στην οικογένεια, ήταν καλός μαθητής.Εκείνη του έμαθε πολλά πράγματα για τη βοτανική και αυτό τον έκανε να φροντίζει και να αγαπά τη φύση. Ως νέος, ο Τόλκιν, αρεσκόταν να ζωγραφίζει τοπία και δέντρα. Παρόλα αυτά, τα αγαπημένα του μαθήματα ήταν εκείνα που αφορούσαν τις γλώσσες. Μάλιστα η μητέρα του τού είχε μάθει κάποια βασικά πράγματα σχετικά με τη λατινική γλώσσα.

Ο Τόλκιν, μόλις τεσσάρων ετών, μπορούσε να διαβάζει, ενώ λίγο αργότερα έμαθε και να γράφει. Η μητέρα του τού επέτρεπε να διαβάζει πολλά βιβλία. Ωστόσο, βιβλία όπως το Κυνήγι του θησαυρού και το Ο αυλητής του Χαμελίν, δεν του άρεσαν, ενώ για το Οι Περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων, του Λιούις Κάρολ, σκεφτόταν πως είναι «διασκεδαστικό αλλά ενοχλητικό». Εκείνος, από την άλλη, προτιμούσε ιστορίες σχετικά με τους Ινδιάνους, αλλά και φανταστικά έργα του Τζορτζ ΜακΝτόναλντ.Επιπλέον, τα παραμύθια του Άντριου Λανγκ, ήταν πολύ σημαντικά για εκείνον, καθώς, όπως φαίνεται, στα μετέπειτα κείμενά του, η επιρροή τους ήταν εμφανής.Μετά τον θάνατο της μητέρας του, ο Τόλκιν, μεγάλωσε στην περιοχή του Μπέρμιγχαμ, το Ετζμπάστον, και παρακολούθησε μαθήματα στο King Edward's School και, αργότερα, στο St. Philip's School. Το 1903, κέρδισε μια υποτροφία του Ιδρύματος και επέστρεψε στο King Edward's School. Ενώ ήταν μαθητής εκεί, ο Τόλκιν ήταν ένας από τους δόκιμους του Σώματος Εκπαίδευσης Αξιωματικών του σχολείου. Έτσι βοήθησε στον σχηματισμό της παρέλασης, που θα γινόταν το 1910, προς τιμήν του Γεωργίου Ε΄, ο οποίος θα παραλάμβανε το στέμμα του. Όπως πολλοί δόκιμοι από το σχολείο του, έτσι και ο Τόλκιν, τοποθετήθηκε, έξω από τις πύλες των Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ.

Στο Ετζμπάστον, ο Τόλκιν, έζησε στη σκιά του Perrott's Folly και του Βικτωριανής εποχής πύργου ύδρευσης, του Ετζμπάστον, το σκηνικό αυτό ενδέχεται να έχει επηρεάσει τις εικόνες των σκοτεινών πύργων μέσα τα έργα του.Μια άλλη ισχυρή επιρροή για εκείνον ήταν οι ρομαντικές ζωγραφιές του Έντουαρντ Μπερν - Τζόουνς και των Προραφαηλιτών: το Μουσείο Birmingham Art Gallery είχε μια μεγάλη συλλογή των έργων τους, σε δημόσια έκθεση.

Ζωή και Έργο

Εκείνη την εποχή ξεκινάει να γράφει ιστορίες για τα παιδιά του, καθώς και κάποιες πρώιμες ιστορίες που αργότερα θα αποτελέσουν τη βάση για το μετέπειτα μεγάλο έργο του. Η πιο διάσημη από τις ιστορίες που δημιούργησε για τα παιδιά του, είναι "Το Χόμπιτ" που εκδόθηκε το 1937 και είχε μεγάλη επιτυχία. Ο εκδότης του Στάνλευ Άνγουιν, ζήτησε από τον καθηγητή να γράψει συνέχεια της ιστορίας.

Η συνέχεια της ιστορίας όμως έμελλε να διακοπεί από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο που ξέσπασε και επηρέασε για μια ακόμα φορά τα γραπτά του Τόλκιν. Χρειάστηκαν 12 ολόκληρα χρόνια για να ολοκληρωθεί το βιβλίο. Όμως η ιστορία δεν ήταν πια ένα απλό διήγημα για παιδιά, αλλά ένα μεγαλειώδες έπος για ενήλικες: "Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών".

Λίγο μετά την έκδοση του έργου του, ο Τόλκιν παραιτήθηκε από το Πανεπιστήμιο για να μείνει μαζί με την αγαπημένη του Ήντιθ στην παραθαλάσσια πόλη Μπορνμάουθ.Το 1971 μετά το θάνατο της γυναίκας του, επέστρεψε στην Οξφόρδη κοντά στα παιδιά του. Πέθανε 2 χρόνια αργότερα, μετά από μια σύντομη ασθένεια, στις 2 Σεπτεμβρίου του 1973, σε ηλικία 81 ετών.Ο τάφος του, δίπλα στην πολυαγαπημένη του γυναίκα, στο κοιμητήριο της Οξφόρδης, εκτός από το κανονικό τους όνομα, γράφει και τα ονόματα των μυθικών ηρώων του και αιώνια ερωτευμένων μεταξύ τους, Μπέρεν και Λούθιεν.Το μεγάλο μυθολογικό έργο του, το Σιλμαρίλλιον εκδόθηκε μετά το θάνατό του, αφού συγκεντρώθηκε και επεξεργάστηκε από τον μικρότερο γιο του Κρίστοφερ Τόλκιν.

Γλώσσες και Φιλολογία

Καριέρα στη Γλωσσολογία

H ακαδημαϊκή καριέρα και η συγγραφική παραγωγή του Τόλκιν είναι αδιαχώριστες από την αγάπη του για τη γλώσσα και τη φιλολογία. Ειδικεύτηκε στην Αγγλική φιλολογία στο πανεπιστήμιο και το 1915 αποφοίτησε με ειδικό μάθημα τα Αρχαία Σκανδιναβικά. Από το 1918 εργάζεται για τη σύνταξη του Νέου Λεξικού της Αγγλικής (New English Dictionary). To 1920 διορίζεται λέκτορας της Αγγλικής στο Πανεπιστήμιο του Λιντς (Leeds University), όπου κατάφερε να αυξήσει τον αριθμό των φοιτητών από πέντε σε είκοσι. Παρέδωσε μαθήματα στον ηρωικό έμμετρο λόγο της Αρχαίας Αγγλικής, στην ιστορία της Αγγλίας, σε διάφορα κείμενα της Αρχαίας και Μεσαιωνικής Αγγλικής, Φιλολογία Αρχαίας και Μεσαιωνικής Αγγλικής, εισαγωγικά στην Γερμανική Φιλολογία, Γοτθικά, Αρχαία Ισλανδικά και Μεσαιωνικά Ουαλικά. Το 1925, σε ηλικία 23 ετών, προάγεται σε Καθηγητή (Professor) στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στο οποίο την ίδια χρονιά είχε κάνει αίτηση.

Το ιδιωτικό ενδιαφέρον του Τόλκιν στρεφόταν σε "θέματα φυλετικής και γλωσσολογικής σημασίας", και το 1955 στο μάθημά του Αγγλικά και Ουαλικά, το οποίο ήταν μείζονος σημασίας για την κατανόησή του περί φυλής και γλώσσας. Σε αυτό μελέτησε την αντίληψη των "έμφυτων γλωσσολογικών προτιμήσεων", τις οποίες όρισε ως "έμφυτη γλώσσα", που βρίσκεται σε αντίθεση με την "γλώσσα της κούνιας", δηλαδή τη γλώσσα που μαθαίνει ο άνθρωπος στα πρώτα παιδικά του χρόνια.

Ο Τόλκιν έμαθε Λατινικά, Γαλλικά και Γερμανικά από τη μητέρα του, και όσο βρισκόταν στο σχολείο έμαθε Μεσαιωνικά Αγγλικά, Αρχαία Αγγλικά, Φινλανδικά, Γοτθικά, Αρχαία Ελληνικά, Ιταλικά, Αρχαία Σκανδιναβικά, Ισπανικά. Ουαλικά και Μεσαιωνικά Ουαλικά. Είχε επίσης γνώση Δανέζικων, Ολλανδικών, Λομβαρδικών, Νορβηγικών, Σέρβικων, Ρώσικων, Σουηδικών και άλλες Αρχαίες και Νέες μορφές Γερμανικών και Σλαβικών γλωσσών, πράγμα που αποδεικνύει το βαθύ του γλωσσολογικό ενδιαφέρον, και κυρίως για τις Γερμανικές γλώσσες.

Κατασκευή Γλώσσας

Ω! Σαν χρυσός πέφτουν τα φύλλα στον αέρα, αναρίθμητα και μεγάλα τα χρόνια σαν τα φτερά των δέντρων. Το εισαγωγικό μέρος του ποιήματος της Κουένυα Ναμάριε γραμμένο στην γραφή Τένγκβαρ και στα Λατινικά.

Παράλληλη προς το επάγγελμά του ως φιλόλογος, και κάποιες φορές επισκιάζοντας τη δουλειά του, με αποτέλεσμα η ακαδημαϊκή του παραγωγή να παραμείνει μάλλον ισχνή, ήταν η αγάπη του για την κατασκευή γλωσσών. Οι πιο αναπτυγμένες από τις 7 γλώσσες του, είναι η Κουένυα και η Σίνταριν, η ετυμολογική σχέση των οποίων δημιούργησε τον κορμό μεγάλου μέρους του legendarium (του συνόλου δηλαδή, του επινοημένου κόσμου του Τόλκιν). Η γλώσσα και η γραμματική για τον Τόλκιν ήταν θέμα αισθητικής και ευφωνίας, και η Κουένυα συγκεκριμένα δημιουργήθηκε με βασικό κριτήριο την φωνητική αισθητική. Δημιουργήθηκε ως τα "Λατινικά της γλώσσας των Ξωτικών", και φωνολογικά βασίστηκε στα Λατινικά, με στοιχεία από Φινλανδικά, Ουαλικά, Αγγλικά και Αρχαία Ελληνικά.Μία αξιοσημείωτη προσθήκη ήρθε προς το τέλος του 1945 με τα Αντουναϊκά ή Νουμενόριαν, μία γλώσσα με "ελαφρύ Σημιτικό άρωμα", συνδεδεμένη με τον μύθο του Τόλκιν για την Ατλαντίδα, την οποία, σύμφωνα με το The Notion Club Papers (μία ανολόκληρωτη νουβέλα του Τόλκιν), συνδέει ευθέως με τις ιδέες του περί ανικανότητας να "κληρονομηθεί" η γλώσσα, και μέσω της "Δεύτερης Εποχής" και την ιστορία του Εαρέντιλ, στερεώθηκε σε καλές βάσεις στο legendarium, εξασφαλίζοντας κατ'αυτόν τον τρόπο έναν σύνδεσμο μεταξύ του 20ου αιώνα του "πραγματικού κόσμου" και του θρυλικού παρελθόντος της Μέσης-Γης.

Η δημοτικότητα των βιβλίων του Τόλκιν είχε μία μικρή αλλά διαρκή επίδραση στη χρήση της γλώσσας στη λογοτεχνία φαντασίας συγκεκριμένα, αλλά και σε κανονικά λεξικά, τα οποία σήμερα συχνά αποδέχονται την ιδιοσυγκρασία της ορθογραφία των λέξεων dwarves και dwarvish (μαζί με τα dwarfs και dwarfish), που είχαν χρησιμοποιηθεί ελάχιστα πριν τα μέσα του 19ου αιώνα (στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Τόλκιν, αν ο πληθυντικός των Αρχαίων Αγγλικών είχε επιβιώσει, θα ήταν dwarrows ή dwerrows).

by Wikipedia